Το Νόμπελ Φυσικής 2017 αποδόθηκε για την ανακάλυψη των βαρυτικών κυμάτων

Το Νόμπελ Φυσικής 2017 αποδόθηκε για την ανακάλυψη των βαρυτικών κυμάτων 1

Τρεις Αμερικανοί τιμήθηκαν φέτος με το Νόμπελ Φυσικής επειδή άνοιξαν μια νέα εποχή στην αστρονομία, επιβεβαιώνοντας μια απίστευτη πρόβλεψη του Einstein: την ύπαρξη βαρυτικών κυμάτων που δημιουργούνται από τις μαύρες τρύπες, μια επανάσταση που φέρνει τη γνώση μας για το σύμπαν μέχρι την καρδιά του Big Bang.

Διαβάστε επίσης: Δικαίωση του Αϊνστάιν μετά από 100 χρόνια! Ανιχνεύθηκαν άμεσα βαρυτικά κύματα για πρώτη φορά

Έναν αιώνα μετά τη δημοσίευση από τον Άλμπερτ Αϊνστάιν της γενικής θεωρίας της σχετικότητας που ανήγγελλε τις πρώτες αρχές τους, οι ανακαλύψεις των Rainer Weiss, 85 ετών, Barry Barish, 81 ετών, και Kip Thorne, 77 ετών, για μια ακόμη φορά «προκάλεσαν αναταραχή στον κόσμο», σύμφωνα με τον Goran Hanson, γενικό γραμματέα της Σουηδικής Βασιλικής Ακαδημίας Επιστημών που απονέμει το βραβείο.

Ο Barry Barish δήλωνε τον περασμένο Αύγουστο στη Le Monde,

“Όπως ο Γαλιλαίος όταν κοίταξε με τη διόπτρα του, είναι ένας νέος δρόμος στην αστρονομία, ένας καινούριος τρόπος να βλέπουμε το σύμπαν”

Ο Niels Martenson, ο οποίος προεδρεύει της Επιτροπής του Νόμπελ Φυσικής, είπε στους δημοσιογράφους ότι

“Είμαστε τώρα μάρτυρες της εμφάνισης ενός νέου πεδίου: της αστρονομίας των βαρυτικών κυμάτων”

Ο Rainer Weiss αφιέρωσε το βραβείο στους περίπου 1000 ανθρώπους που εργάζονται επάνω στην ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων και σχολίασε,

“Θα μας διδάξει σχετικά με τις πιο βίαιες διαδικασίες στο σύμπαν και θα οδηγήσει σε νέες γνώσεις για τη φύση της ακραίας βαρύτητα. Υπάρχει μια τεράστια ποσότητα πραγμάτων (…) στο σύμπαν που ακτινοβολούν βαρυτικά κύματα. Οι μαύρες τρύπες είναι τα πιο προφανή, αλλά υπάρχουν πολλά, πολλά άλλα

Πέρασαν 40 χρόνια που προσπαθούσαμε να τα ανιχνεύσουμε. Τι ευτυχία που τελικά τα καταφέραμε. Είναι μια υπέροχη εμπειρία.”

Διαβάστε επίσης: Η ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων είναι η κορυφαία ανακάλυψη στη Φυσική για το 2016

Προερχόμενοι από το Caltech (California Institute of Technology) που έχει συγκεντρώσει 18 Νόμπελ από την πρώτη φορά που απονεμήθηκε το βραβείο το 1901, οι Θορν και Γουάις δημιούργησαν το παρατηρητήριο LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory), χάρη στο οποίο επιτεύχθηκε τον Σεπτέμβριο 2015 ο πρώτος άμεσος εντοπισμός βαρυτικών κυμάτων.

Από την πλευρά του, ο Kip Thorne δήλωσε στον δημόσιο σουηδικό ραδιοσταθμό SR,

“Περίμενα ότι η ανακάλυψη αυτή θα έπαιρνε ένα βραβείο Νόμπελ, ήλπιζα ότι θα βραβευόταν το εργαστήριο. Από την αρχή ήξερα πως ήταν κάτι σημαντικό”

Το αμερικανικό παρατηρητήριο LIGO είναι εφοδιασμένο με δύο ανιχνευτές, στη Λουιζιάνα και στην Πολιτεία Ουάσινγκτον, που χρησιμοποιούν ως φωτεινή πηγή ένα λέιζερ υπερύθρων.

Διαβάστε επίσης: Πόσο μεγάλο είναι το Σύμπαν και τι υπάρχει μέσα σε μια μαύρη τρύπα; [Videos]

Ο διευθυντής του εργαστηρίου David Ritz δήλωσε «ενθουσιασμένος που η επιτροπή του Νόμπελ αναγνώρισε τις ανακαλύψεις του LIGO και τις βαθιές επιπτώσεις τους στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το σύμπαν».

Το 1916, ο Άλμπερτ Αϊνστάιν είχε προβλέψει την ύπαρξη των βαρυτικών κυμάτων, που δημιουργούνται από μια παραμόρφωση του χωροχρόνου όταν τροποποιείται η ενέργεια ή η τροχιά μαζών όπως ο ήλιος, ένα άστρο ή μαύρες τρύπες.

Απειροελάχιστα κύματα

Τα βαρυτικά κύματα που αναζητούμε είναι αυτά που παράγονται από βίαια φαινόμενα, όπως όταν συγχωνεύονται δύο μαύρες τρύπες ή όταν εκρήγνυνται μεγάλα άστρα.

Παρόμοια με την παραμόρφωση ενός διχτυού όταν βάζουμε μέσα σ’ αυτό ένα βάρος, τα φαινόμενα αυτά επέτρεψαν τις παρατηρήσεις του LIGO τον Σεπτέμβριο του 2015, τον Ιούνιο του 2016 και τον Ιανουάριο του 2017.

Διαβάστε επίσης: Αστροφυσικοί εντόπισαν βαρυτικά κύματα από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας του Σύμπαντος

Η σύγκριση των χρόνων άφιξης των κυμάτων στους δύο ανιχνευτές, που βρίσκονται σε απόσταση 3.000 χιλιομέτρων ο ένας από τον άλλο, και η μελέτη των χαρακτηριστικών των σημάτων που μετρήθηκαν επιβεβαίωσαν τον εντοπισμό. Και τον Αύγουστο 2017, ο ευρωπαϊκός ανιχνευτής Virgo, που βρίσκεται κοντά στην Πίζα, στην Ιταλία, παρατήρησε με τη σειρά του αυτόν τον τύπο κυμάτων.

Για τον Μπενουά Μουρ, διευθυντή ερευνών στο γαλλικό Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών CNRS και επιστημονικό υπεύθυνο της συνεργασίας Virgo για τη Γαλλία, η παρατήρηση των βαρυτικών κυμάτων αντιπροσωπεύει

“Μια θεμελιώδη εξέλιξη στη φυσική. Είναι σαν να ρίχνουμε το βλέμμα μας σ’ αυτή τη φάση του σύμπαντος που ήταν μέχρι τώρα απρόσιτη”

Σύμφωνα με τη θεωρία της σχετικότητας, ένα ζευγάρι μαύρες τρύπες, που βρίσκονται σε τροχιά η μία γύρω από την άλλη, χάνει ενέργεια παράγοντας βαρυτικά κύματα.

Όμως ο ίδιος ο Αϊνστάιν αμφέβαλλε ότι θα ανιχνεύονταν κάποια μέρα τα κύματα αυτά: τόσο απειροελάχιστα είναι. «Το μέγεθος του σήματος που πιάσαμε ήταν περίπου ένα χιλιοστό ενός πρωτονίου», εξήγησε ο Barry Barish, όταν η Ακαδημία επικοινώνησε τηλεφωνικά μαζί του.

Μια έμμεση απόδειξη της ύπαρξής τους υπήρξε όταν ανακαλύφθηκαν το 1974 ένα πάλσαρ –ένα άστρο νετρονίων που εκπέμπει έντονη ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία προς μια δεδομένη κατεύθυνση, σαν φάρος– και ένα άστρο νετρονίων που γύριζαν το ένα γύρω από το άλλο με πολύ μεγάλη ταχύτητα. Για την ανακάλυψη αυτή είχαν τιμηθεί με το Νόμπελ Φυσικής το 1993 οι Αμερικανοί Ράσελ Χαλς και Τζόζεφ Τέιλορ.

Το βραβείο Φυσικής είναι παραδοσιακά το δεύτερο από τα Νόμπελ που ανακοινώνονται κάθε χρόνο.

Θα ακολουθήσουν σήμερα το Νόμπελ Χημείας, την Πέμπτη το Νόμπελ Λογοτεχνίας, την Παρασκευή το Νόμπελ Ειρήνης και το Νόμπελ Οικονομίας θα ανακοινωθεί στις 9 Οκτωβρίου.

Κάθε χρονιά, καθένα από τα βραβεία αυτά συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο εννέα εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών (περίπου 940.000 ευρώ). Ο Ράινερ Γουάις θα λάβει το μισό από το ποσό αυτό και οι Μπάρι Μπάρις και Κιπ Θορν θα μοιραστούν το άλλο μισό.

[via NEWS247.gr]

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *