Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
atsimp@naftemporiki.gr
Ντόμινο εξελίξεων προκαλεί η απόφαση της Δημόσιας Αρχής Λιμένων να προκηρύξει διεθνή διαγωνισμό για την ανέλκυση του ναυαγισμένου κρουαζιερόπλοιου Sea Diamond στην Καλντέρα της Σαντορίνης, με αντίτιμο 350 εκατ. ευρώ.
Η εταιρεία και οι αλληλοασφαλιστικοί οργανισμοί αντιδρούν και αφήνουν να διαρρεύσει ότι θα προσφύγουν στη Δικαιοσύνη κατά της απόφασης, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν», ο υπουργός Ναυτιλίας Γιάννης Πλακιωτάκης διέταξε την ανάκληση του διαγωνισμού ανέλκυσης, κρίνοντας ότι η ΔΑΛ δεν έχει τη συγκεκριμένη αρμοδιότητα.
Την ίδια στιγμή πάντως, και πέραν των ανοικτών ζητημάτων, εκκρεμεί και η δίκη στο Εφετείο Πειραιά, το οποίο έχει αναθέσει σε ομάδα πραγματογνωμόνων να αποφανθούν εάν η ανέλκυση του συγκεκριμένου ναυαγίου είναι εφικτή. Ταυτόχρονα, η δημοσιοποίηση του διαγωνισμού από τη ΔΑΛ τράβηξε τα βλέμματα διεθνών οίκων ναυαγιαιρέσεων, οι οποίοι, σύμφωνα με όσα είναι σε θέση να γνωρίζει η «Ν», παρακολουθούν τις εξελίξεις και προτίθενται να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, όχι όμως στη βάση των όρων και των προϋποθέσεων του διαγωνισμού.
Προκήρυξη για 350 εκατ. ευρώ
Η ΔΑΛ στις 9 Δεκεμβρίου 2019 προκήρυξε διεθνή διαγωνισμό με καταληκτική ημερομηνία τις 20/1/2020, με σφραγισμένες προσφορές για την ανέλκυση, απομάκρυνση του συγκεκριμένου ναυαγίου ύψους 350.000.000,00 ευρώ μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24%.Η Αρχή στην προκήρυξη ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «ο δημόσιος φορέας είναι επιφορτισμένος με την προστασία του περιβάλλοντος μέσα στα λιμάνια σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και οφείλει να προβεί στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων που επιβάλλει ο ν. 2881/2001 στον κύριο του πλοίου». Στην ίδια προκήρυξη γινόταν αναφορά και σε έκθεση του Πολυτεχνείου Κρήτης το 2016 που αναφέρει ότι «το ναυάγιο του “Sea Diamond” αποτελεί μία σημαντική περιβαλλοντική απειλή για το θαλάσσιο περιβάλλον της Καλντέρας της Σαντορίνης».
Παράλληλα, υπάρχει και η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας η οποία αναφέρει ότι το ελληνικό Δημόσιο θα έπρεπε να έχει λάβει όλα τα μέτρα για την ανέλκυσή του.
Ωστόσο, το ζήτημα των αρμοδιοτήτων της ΔΑΛ, που από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής της βρισκόταν σε «γκρίζες ζώνες» ανάμεσα στη Γ.Γ. Λιμένων και στην Ανεξάρτητη Αρχή Λιμένων, προκάλεσε την παρέμβαση του υπουργού Ναυτιλίας Γιάννη Πλακιωτάκη.
ΥΕΝ: Η ΔΑΛ είναι αναρμόδια
Σύμφωνα με την πληροφόρηση της «Ν», ο κ. Πλακιωτάκης θεωρεί ότι στην αρμοδιότητα της ΔΑΛ είναι η απομάκρυνση ναυαγίων στα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης που πέρασαν σε ιδιωτικούς ομίλους, ενώ την αρμοδιότητα για την απομάκρυνση ναυαγίων στα υπόλοιπα λιμάνια έχουν οι διοικήσεις τους. Επιπλέον ο κ. Πλακιωτάκης επικαλείται την εκδίκαση της υπόθεσης στο Εφετείο, και θεωρεί ότι οι διαγωνιστικές διαδικασίες πρέπει να προχωρήσουν μετά την έκδοση της σχετικής δικαστικής απόφασης, προκειμένου να εξασφαλιστεί η νομιμότητα των ενεργειών αυτών.
Η πορεία της δίκης και οι πραγματογνώμονες
Σύμφωνα με την απόφαση 51/2017 του Εφετείου Πειραιώς (ναυτικό τμήμα) ορίσθηκαν τέσσερις πραγματογνώμονες (2 χημικοί και 2 ναυπηγοί) από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο προς διενέργεια πραγματογνωμοσύνης της απόφασης, με συγκεκριμένα ερωτήματα που έθεσε το δικαστήριο.
* Με την απόφαση 373/2018 του Εφετείου Πειραιώς (ναυτικό τμήμα) αντικαταστάθηκαν οι διορισθέντες τέσσερις ακαδημαϊκοί πραγματογνώμονες, με τέσσερις άλλους από τη λίστα πραγματογνωμόνων του δικαστηρίου. Οι ακαδημαϊκοί είχαν δηλώσει κώλυμα, αφού το γνωστικό αντικείμενο δεν περιελάμβανε τη διενέργεια της συγκεκριμένης έρευνας. Τα ερωτήματα που καλούνται να απαντήσουν οι πραγματογνώμονες, σύμφωνα με την εντολή της έδρας είναι:
* Να διατυπώσουν την επιστημονική τους άποψη εάν είναι πρακτικά δυνατή η ανέλκυση του πλοίου
* Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης να διατυπώσουν την κατά την άποψή τους, προτεινόμενη μέθοδο ανέλκυσης και τον λόγο προτίμησής της έναντι άλλων μεθόδων.
* Να αναφέρουν κάθε είδους κινδύνους και πιθανές συνέπειες της προτεινόμενης μεθόδου ανέλκυσης, για το ανθρώπινο δυναμικό που θα λάβει μέρος στην επιχείρηση, αλλά και για το περιβάλλον.
* Να προσδιορίσουν, έστω και κατά προσέγγιση, το κόστος μιας τέτοιας επιχείρησης αλλά και το χρονικό διάστημα που θα διαρκέσει.
* Να διατυπωθεί η άποψή τους για το αν το συγκεκριμένοι ναυάγιο αποτελεί εστία εκπομπής ρυπογόνων και επιβλαβών για το ανθρώπινο και φυσικό περιβάλλον ουσιών και ποιων.
* Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης να διατυπώσουν την άποψή τους για τη χρονική έκταση των επιβλαβών εκπομπών και το χρονικό σημείο που το κουφάρι του πλοίου θα καταστεί αδρανές.
* Να διατυπώσουν την άποψή τους για το κατά πόσο είναι δυνατή η αντιμετώπισή τους, και με ποιες μεθόδους.
